بسم‌اللّه الرحمن الرحيم موعظۀ خدا به همۀ ملتها قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلّهِ مَثْنَى و فُرَادَى 1
خداوند تعالى مى‌فرمايد كه به مردم ابلاغ كن كه من شما را به يك چيز دعوت مى‌كنم، موعظه به يك چيز. واعظ خدا؛ واسطه رسول اكرم؛ و ملت ـ همۀ ملتها، همۀ مخلوق ـ طرف موعظه كه قهراً ماها هم هستيم. و آن يك موعظه كه خداى تبارك و تعالى مى‌فرمايد بگو من يك موعظه دارم، اين يك موعظه بايد سرآمد تمام موعظه‌هايى باشد كه خداى تبارك و تعالى فرموده است و انبياء و اولياء و همين طور هم هست، اين يك موعظه اين است كه أَنْ تَقُومُوا للّه‌ِ قيام كنيد و نهضت كنيد براى خدا. اهل معرفت ـ شما طلبه هستيد، بايد با زبان طلبگى هم به شما عرض كنم ـ اهل معرفت مى‌گويند كه اول منزل سلوك، «يَقظه 2
» است؛ يعنى «بيدارى». و به همين آيه تمسك مى‌كند خواجه عبداللّه انصارى از منازل السائرين 3
ـ كه منازل اهل سلوك را ذكر مى‌كند ـ اول منزل را منزل «يَقظه»، منزل بيدارى ذكر مى‌كند. و اين آيۀ شريفه را هم شاهد مى‌آورد كه خدا فرموده است أَنْ تَقُومُوا للّه‌ِ. ايشان تعبيرش اين است كه يعنى بيدار بشويد، بيدار شدن هم يك قسم از «قيام» است. و تمام نهضتهايى كه در عالم واقع مى‌شود آن هم قيام است؛ قيام از خواب، و قيام بعد از بيدارى. نخستين قيام؛ قيام از خواب غفلت قيام از خواب براى ماها كه خواب هستيم و باز بيدار نشديم. ماها كه براى سُكْرِ 4
طبيعت بيهوش هستيم؛ در خواب غفلت هستيم؛ و چشم و گوشمان همه‌اش متوجه به عالم طبيعت است. موعظۀ خدا، به حسب قول اين مرد سالك 5
، اين است كه يك موعظه هست. و آن اينكه بيدار بشويد از اين غفلت و از اين خوابى كه سنگين است. خوابى است كه طبيعت غلبه كرده است بر ما و ما را خواب كرده است. اول قدم اين است كه ما بيدار بشويم و توجه كنيم به اينكه عالم طبيعت چى هست؛ و ما در عالم طبيعت به كجا مى‌رويم؟ در سير هستيم همه، اين سير به كجا منتهى مى‌شود؟ اين اول قدمى است كه براى كسانى كه سلوك «الى‌اللّه» مى‌كنند. اول قدم اين است كه بيدار بشوند؛ غفلت را كنار بگذارند؛ توجه به معنويات بكنند؛ به ماوراء طبيعت بكنند. اين راهِ يك راه طولانى است كه ما در اوايلش واقع هستيم؛ و بايد سير بكنيم، و تا آخر سير بكنيم. اگر در حال غفلت ما را سير دادند و ما بيدار نشديم تا وقتى كه از عالم طبيعت بيرون رفتيم، ما سعادتمند نيستيم. چنانچه بيدار [شديم] و راه را يافتيم و آن راهى كه خداى تبارك و تعالى فرموده است راه مستقيم است، راه «الى‌اللّه» است، ما آن راه را طى كرديم، از انحرافات كناره گرفتيم، توجه به خدا، توجه به احكام خدا كرديم، اين راهى كه قهراً ما را مى‌برند، با قدم اختيار آن مقدارى كه مربوط به اختيار است طى كرديم، وقتى كه از اينجا منتقل شديم به عالم ديگر، همۀ آن سعادت، همۀ آن نور [است]. اين عالم دار ظلمت است: ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ 6
اگر ما تكليف خودمان را دانستيم و بيدار شديم و فهميديم كه بايد سير كنيم «الى‌اللّه»، بايد مجاهده كنيم براى خدا، قيام كنيم براى خدا، و در همۀ ابعادى كه هستيم و داريم به تكليف خودمان، به تكليفهايى كه خداى تبارك و تعالى به وسيلۀ انبيا براى ما بيان فرموده است عمل بكنيم، راه مستقيم را طى بكنيم، منتهى مى‌شويم به سعادت. يكى از قيامها همان قيامى است كه ارباب سلوك مى‌گويند، كه راجع به سير معنوى است. آيه را هم، به حسب نظر آنها، يا ناظر به آن است، يا بعضِ از مفاد آن است. اجتناب از نفسانيات در قيام براى خدا و يكى از چيزهايى كه ظاهر آيه است اين است كه نهضتهايى كه مى‌كنيد، قيام كه مى‌كنيد «للّه» باشد: «أن تقوموا للّه». إنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا للّه‌ِِ مَثْنى وَ فُرادى يعنى خودتان هستيد، قيام كنيد «للّه». جمعيت هم كه هستيد، گروهها هم كه هستيد، باز قيامتان «للّه» باشد. فقط قيام نباشد. اين قيام را و اين نهضتها را همۀ گروههايى كه [در] عالم هستند ـ چه اشخاصى كه انحراف دارند و چه اشخاصى كه ندارند ـ يك نهضت هايى دارند، لكن آنكه مورد موعظه است و خداى تبارك و تعالى به آن يك چيز موعظه كرده است بشر را؛ اين است كه قيامتان «للّه» باشد؛ آلوده نباشد به هواهاى نفسانى آلوده نباشد؛ به وسوسه‌هاى شيطانى، آلوده به دنيا نباشد. نقش زنان در نهضت و سازندگى كشور الآن اين نهضتى كه شما در پيش داريد، و بايد تشكر كنيم از خانمها كه در اين نهضت يك قدم راسخى داشتند، و يك كمك بزرگى به ملت كردند. اين خانمها بودند كه وقتى كه به خيابانها و كوچه‌ها ريختند و فرياد زدند، تشييع كردند، تشجيع 7
كردند مردها را و قدرتهاى آنها را چند مقابل كردند. و لهذا شما علاوه بر اينكه خودتان را قدرتمند كرديد، ديگران را هم قدرتمند كرديد. چنانچه در اين جهاد سازندگى كه گاهى وقتها مى‌بينيم خانمها هم رفتند و مشغول شدند، خوب، البته از خانمها ساخته نيست كه مثل يك رعيتى، مثل يك اشخاصى كه ورزيده‌اند در آن امور كار كنند، لكن همان رفتنشان در بين اين رعايا و بين اين كشاورزان، همان رفتن و اشتغال پيدا كردن به همان مقدارى كه مى‌توانند، اين باعث اين مى‌شود كه قدرت آنها چند مقابل مى‌شود. وقتى آنها ببينند كه از شهرها خانمهاى محصل، خانمهاى محترم، آمدند و در دهات مشغول كمك هستند به برادرهاى خودشان، قدرت آنها چند مقابل مى‌شود. و اين يك عمل بسيار ارزنده‌اى است. ولو عملْ خودش به حسب حجمش كوچك باشد، لكن حجم معنويش خيلى زياد است. چنانچه رفتن محصلين مدارس مردانه هم در بين همين رعيتها و در بين همين كشاورزها هم يك قدرتى به آنها مى‌دهد. وقتى ببينند كه همۀ قشرها پشتيبان هستند، از اين پشتيبانى، آنها قدرتشان خيلى زياد خواهد شد. حجم معنوى عمل در اخلاص عمل آن چيزى كه حجم عمل را زياد مى‌كند، ولو حجم ماديش كم است، آن «للّه» بودن و اخلاص است. يك عمل ممكن است به حسب حجم ماديش بسيار كم باشد، لكن به حسب معنا از همۀ اعمال، يا از اكثر اعمال، حجم معنويش زيادتر باشد. «لااله‌إلااللّه» يك عبارت چند كلمه‌اى است؛ لكن عظمتش از تمام اذكار، يا اكثر اذكار، زيادتر و حجم معنويش از همه بيشتر است. افعال وقتى كه «اخلاص» همراهش باشد [حجم معنوى پيدا مى‌كند] «اخلاص» به منزلۀ روح عمل است. همان طورى كه انسان به اين حجم مادى انسان نيست، اين حجم مادى را ساير حيوانات بسيارى از حيوانات، هم اين حجم را بيشتر از انسان دارند. آنكه اسباب امتياز انسان است از ساير حيوانات آن جهت معنويت انسان است؛ آن جهت روح انسان است، روح مُهذَّب. روحى كه تربيت شده باشد به تربيتهاى الهى، آن ارزش انسان را زياد مى‌كند، و حجم معنوى را بالا مى‌برد. كوشش كنيد كه آن حجم زياد بشود. تلاش در ازدياد معنويت عمل كوشش كنيد كه معنوياتتان بر ماديات غلبه كند در خلال تحصيل، در خلال زحمت كشيدن، در تحصيل علوم. خداوند همۀ شما را موفق كند. كوشش كنيد كه مُهذَّب باشيد، عمل كنيد به آن چيزى كه شما را به او دعوت كردند. اخلاقتان را، آدابتان را، معنوياتتان را تقويت كنيد به طورى كه يك انسانى باشيد كه وقتى كه همۀ عالم را مى‌بينيد، همه را سعادتشان را بخواهيد. يك انسانى باشيد كه به همۀ عالم محبت داشته باشيد. پيغمبر اكرم اين طور بوده كه حتى كفار را هم وقتى كه ملاحظه مى‌فرمود كه اينها مسلم نمى‌شوند، غصه مى‌خورد براى آنها كه چرا بايد اينها مسْلم نشوند و بعد به آن شقاوتها و به آن عذابها برسند. كوشش كنيد كه با خواهران خودتان، با برادران خودتان، با محبت باشيد؛ علاقه‌مند باشيد. كوشش كنيد كه احكام اسلام را به پيش ببريد. كوشش كنيد كه اين نهضت را همه با هم اين نهضت را به پيش ببريد كه اگر اين نهضت به آخر برسد ـ ان‌شاءاللّه ـ و موفق بشويم و بشويد كه اسلام در ايران تحقق پيدا بكند و مملكت ايران از آن گرفتاريهايى كه تا حالا داشت بيرون برود، و يك مملكت اسلامى به تمام معنا بشود، اين معنا الگو خواهد شد از براى ممالك اسلامى ديگر؛ بلكه براى همۀ ممالك. كوشش كنيد كه اين نهضت را تقويت كنيد، و ان‌شاءاللّه به آخر برسانيد، تمام احكام اسلام زنده بشود. عصر عصرى باشد كه احكام اسلام تجديد و زنده بشود با كوشش شماها. خداوند همۀ شماها را حفظ كند و سلامت باشيد؛ سعادتمند باشيد؛ به علم و تقوى آراسته بشويد. والسلام عليكم و رحمة‌اللّه.
عنوان :
موعظه‌اى الهى اهمیت نقش زنان اخلاص در عمل
مرجع :
صحیفه امام (۱۰) صفحه ۲۶۶
مکان :
قم
تاریخ :
۱۳۵۸-۰۷-۱۷
حضار :
بانوان مکتب توحید