مصاحبه كننده: خبرنگار مجله تايم سؤال: [احساسات ضد امريكائى در ايران وسيع است، امريكائيان هم به نوبت خود از ايران عصبانى هستند، دورنماى روابط دو جانبه را پس از قطعنامه شوراى امنيت چگونه مى‌بينيد؟] جواب: احساسات ايرانيان عليه ملت امريكا نبوده، بلكه دولت امريكاست. ما سالها از بى‌عدالتى فرياد مى‌زديم و از اختناق شكايت داشتيم. اما امريكا شاه را بر تخت نشاند يعنى در 1941 متفقين او را به جاى رضاخان كه نوكر انگليس بود نشاندند و دولت امريكا در برابر مخالفت مردم ايران پيوسته از او حمايت كرد. شاه همه منابع ما را غارت كرد، شرف ملى ما، سرمايه‌هاى ما، استعدادهاى جوانان ما را بر باد داد، بدين ترتيب ايرانيان نمى‌توانند نظر خوبى به دولت امريكا داشته باشند و اخيراً ملت ما به اين نتيجه رسيد كه دولت كارتر، به اصطلاح سفارتخانه خود را به صورت پايگاهى براى جاسوسى و توطئه عليه ايران درآورده است. جاسوسان تحت عنوان مأموران سفارت فعاليت مى‌كردند و اكنون كه ملت ما اين حقيقت را دريافته، امريكا را دشمن شماره يك خود مى‌شناسد. به عقيده ما، ملت امريكا به خاطر رفتار دولتشان در ايران، به هيچ وجه قابل سرزنش نيستند. اگر امريكا بخواهد از طريق دخالت نظامى يا محاصره اقتصادى و يا شيوه‌هاى ارعاب، ما را از عدالت محروم كند، هرگز بحران حل نشده و در انديشه مردم باقى خواهد ماند. مردم امريكا نبايد بگذارند كارتر چنين شيوه‌اى را ادامه دهد، در غير اينصورت ملت ما متدرجاً تصور خواهد كرد كه مردم امريكا هم در سوءنيت كارتر نسبت به ايران سهيمند. راه ديگرى كه در برابر دولت امريكا وجود دارد اين است كه به اقدامات ناصوابى كه در ايران كرده اعتراف كند. از ديدگاه ما راه‌حل بحران، تحويل شاه مخلوع به ايران و اقداماتى براى جبران ضايعاتى است كه ديكتاتورى او بر ملت وارد آورده است. البته ضايعاتى جبران‌ناپذير هم وجود دارد منجمله شهادت صد هزار نفر در مبارزه عليه شاه، نيرو و استعدادهاى انسانى كه در راه سرنگونى او به كار گرفته شد قابل اعاده نيست، اما ما انتظار پس دادن ثروتهايى را داريم كه از اين ملت غارت كرده است. در صورتى كه ملت ايران قانع شود كه رئيس جمهور شايسته‌اى به جاى كارتر مايل به انجام عمل ناروا عليه ما نيست، مى‌تواند رفتارى عادى با امريكا داشته باشد، آن نوع روابطى كه ما با ديگر كشورها داريم. ــ [اينكه بيشتر كشورهاى عالم گروگان گيرى را محكوم كرده‌اند، ترديدى در شما در مورد موضعتان پديد نمى‌آورد؟] ــ بيشتر كشورهائى كه اين كار را كرده‌اند، زير فشار امريكا بوده است. ما مى‌خواهيم به همه دنيا نشان دهيم كه قدرت‌هاى فائقه را هم مى‌توان به نيروى ايمان شكست داد. ما در برابر دولت امريكا با همه قدرتش مقاومت مى‌كنيم و از هيچ قدرتى نمى‌ترسيم. ــ [آيا مى‌دانيد كه شما ايران را منزوى كرده‌ايد؟ حتى ملتهاى اسلامى هم گروگان‌گيرى را محكوم كرده‌اند. شما امريكا را از ايران بيرون كرده‌ايد ولى چه كسى مى‌تواند شما را از فشار شوروى رها سازد؟] ــ ما امريكا را بيرون كرديم كه دولتى اسلامى به وجود آوريم، نه اينكه شوروى را جانشين آن كنيم. شعارهاى ملت ما اين حقيقت را جلوه‌گر مى‌سازد. ما مرتباً گفته‌ايم نه غرب و نه شرق. اگر روزى شوروى به ما فشار آورد، با همان نيروئى با آن مقابله خواهيم كرد كه به ما امكان بيرون راندن امريكا را داد يعنى نيروى ايمان. ــ [شما بايد قبول كنيد كه امريكا هرگز شاه را تحويل ملت ايران نخواهد داد. اگر ترديدى داريد، معلوم است كه امريكا را نشناخته‌ايد. اگر سازمان ملل حاضر به تحقيق در شكايات شما شود، گروگان‌ها را آزاد خواهيد كرد؟ در عين حال آيا همه ديكتاتورهاى عالم بايد مورد تحقيق سازمان ملل قرار گيرند؟] ــ ما امريكا را خوب مى‌شناسيم و مى‌دانيم كه مى‌توانيم در برابرش مقاومت كرده و از شرفمان دفاع كنيم. ما نشان داده‌ايم كه در برابر بيعدالتى بزرگ او كه پناه دادن شاه است مى‌توانيم مقاومت كنيم. ما بايد بر امريكا غلبه كنيم و او را در همه منطقه شكست دهيم. خروج شاه از امريكا معما را حل نمى‌كند. يك سازمان بين‌المللى بايد تلاش‌هاى جدى را صورت دهد تا امريكا را وادار به تحويل شاه خائن به ايران كند. اين سازمان بايد ثروتى را كه شاه غارت كرده، به صاحبان اصليش كه ملت ايرانند، برگرداند. چنين سازمانى همچنين بايد همه ديكتاتورها را محاكمه كند. ما تسليم بى‌عدالتى نخواهيم شد و با ستمكاران كنار نخواهيم آمد. ــ [اگر بحران گروگان‌ها حل شود، آيا پيش‌بينى عادى شدن روابط نظير از سر گرفتن خريد اسلحه و معاملات تجارتى را از امريكا مى‌كنيد؟] ــ ما با هر نوع معامله‌اى كه مصالح مسلمين را آسيب رساند مخالفيم. پيوندهاى تجارتى و ديگر مبادلات، مادام كه به مصلحت ملت ما باشد براى ما مورد قبول است. در عين حال دولت مسئول امضاى چنان موافقت نامه‌هائى است نه من. ــ [اقتصاد ايران زنده نشده، فقيران جنوب تهران مثل گذشته‌اند؛ نيروهاى مسلح احتمالاً نمى‌توانند از ايران در برابر حمله دفاع كنند؛ فعاليت سياسى عادى به چشم نمى‌خورد، با توجه به اين خصوصيات نبايد بگويم كه انقلاب موفق نشده است؟] ــ ممكن است همه اين مشاهدات درست باشد اما انقلاب موفق بوده است، حتى اركان انقلاب محكم‌تر شده است. اين حقيقتى است كه ملت ما به انقلاب عادت كرده‌اند و امروز همه انقلابى و آماده شهادت هستند. من جداً اعلام مى‌كنم كه ما مى‌توانيم به آسانى در برابر تجاوز امريكا بايستيم. امريكا ممكن است ما را شكست دهد ولى نه انقلاب ما را و به همين دليل است كه من به پيروزى خودمان اطمينان دارم. دولت امريكا مفهوم شهادت را نمى‌فهمد. ما با چنين روحيه‌اى است كه همه مشكلات ايران را حل مى‌كنيم. به شعارهاى مردم نگاه كنيد كه مى‌گويند، «كارتر نمى‌داند منطق شهادت چيست». بايد به شما بگويم كه ضايعاتى كه با آن روبرو هستيم زائيده پنجاه سال خيانت خاندان پهلوى است و حداقل بيست سال ترميم آن طول مى‌كشد. آزادى و جمهورى اسلامى برقرار شده اما استقلال كامل نيازمند قطع وابستگى به شرق و غرب است و آن هم هدفى است كه ما به آن خواهيم رسيد. ــ [پاره‌اى اوقات شما با صدور اعلاميه‌هائى به مردم مى‌گوييد چه كار بكنند و در عين حال وقتى كه مى‌خواهيد از مسئوليت اجتناب كنيد مى‌گوييد من نمى‌توانم كارى بكنم، اين در اختيار مردم يا دانشجويان است؟] ــ اين حقيقتى است كه من هم مثل ديگران نظرم را ابراز كرده و در مورد آنچه كه بايد انجام شود اظهار نظر مى‌كنم اما شما نبايد ترديدى داشته باشيد كه گروگان‌ها در دست دانشجويانند. ــ [آيا هرگز در مورد چيزى اشتباه كرده‌ايد؟] ــ فقط محمد رسول‌اللّه‌ و ديگر پيامبران و ائمه اشتباه نمى‌كردند، هر كس ديگرى اشتباه مى‌كند.