مصاحبه‌كننده: خبرنگار انگليسى روزنامۀ فاينشنال تايمز سؤال: [دنياى غرب شناخت صحيحى از حكومت اسلامى ندارد. خيلى خلاصه رئوس خط‌مشى يك حكومت اسلامى را توضيح دهيد.] جواب: حكومت اسلامى حكومتى است بر پايۀ قوانين اسلامى. در حكومت اسلامى استقلال كامل حفظ مى‌شود. ما خواستار جمهورى اسلامى هستيم. جمهورى، فرم و شكل حكومت را تشكيل مى‌دهد و اسلامى، يعنى محتواى آن فرم، قوانين الهى است. ــ [فرموده بوديد هر وقت مناسب بدانيد به ايران برمى‌گرديد. آيا در صورت رفتن شاه و روى كار آمدن شوراى نيابت سلطنت به ايران باز مى‌گرديد؟] ــ من هر موقع صلاح بدانم به ايران مراجعت مى‌كنم. بودن شاه در ايران و رفتن او، آمدن شوراى سلطنت روى كار و نيامدن آن روى كار، هيچ‌گونه دخالتى در تصميم من ندارد. ــ [آيا غير از شاه همۀ كسانى كه با او همكارى كرده‌اند بايستى محاكمه شوند؟ تا چه حد از همكارى قابل اغماض است و چه كسانى با چه جرايمى بايستى براى محاكمه بايستند؟] ــ ما، شاه و كسانى را كه در دوران سلطنت او خيانت كرده‌اند محاكمه مى‌كنيم و به مجازات اعمالشان مى‌رسانيم. مجازات آنان بستگى به جرايم آنان دارد، ولى دسته‌اى هستند كه از ناچارى به او گرويده‌اند؛ اينان را كار نداريم. ــ [بختيار گفته است كه علما بايستى به مسائل مذهبى بپردازند و امور سياسى را به سياسيون واگذار كنند؛ نظرتان در اين مورد چيست؟] ــ بختيار هيچ‌گونه قانونيتى ندارد. او خائن است؛ زيرا مجلسين كه به او رأى اعتماد داده‌اند قانونى نيستند. مردم ايران حتى يك وكيل را به طور آزاد انتخاب نكرده‌اند. هر حكومتى با بودن شاه مورد قبول ما نيست. ــ [نفوذ آيت‌اللّه‌ در ميان مردم ايران بسيار زياد است لكن اين موضوع در ارتش تا اين حد نيست. علت چيست و آيا اين موضوع اساساً درست است؟] ــ ارتش ايران پنجاه سال است در اثر تبليغات مسموم، قدرت تفكرش را از دست داده است. ما هرگز توقع نداريم كه بلافاصله ارتش به مردم بپيوندد ولى اين كار دير يا زود صورت وقوع به خود خواهد گرفت. ــ [در آيندۀ نزديك توليد نفت را در چه سطحى ادامه خواهيد داد؟] ــ دستور دادم تا نفت را براى داخل استخراج نمايند ولى هرگز اجازه نمى‌دهم نفتمان را خارجيان به يغما ببرند. لذا گفته‌ام كه به خارج صادر نشود و اين كار شده است. توليد نفت در آينده بستگى به نيازهاى كشورمان دارد. ــ [چه تغيير فاحشى در تجارت خارجى در نظر داريد بدهيد؟] ــ با تمام قدرت جلو چيزهايى را كه به ضرر كشورمان است مى‌گيريم. ما هرگز به كشورها اجازه نمى‌دهيم تا ايران را بازار مصرف خود گردانند. ما وابستگى تجارى را از بين خواهيم برد. ــ [گفته مى‌شود كه شما ليست هيأت وزرا را تهيه كرده‌ايد؛ بدون قيد اسامى بفرماييد چه نوع افرادى را انتخاب كرده‌ايد و سوابقشان چيست؟] ــ من براى انتقال قدرت بعد از رفتن شاه برنامه‌اى را پيش‌بينى كرده‌ام كه به موقع به مرحلۀ اجرا مى‌گذارم؛ افرادى را كه تهيه كرده‌ام كسانى هستند كه در طول سى و چند سال سلطنت شاه، به مردم خيانت نكرده‌اند. ــ [در مصاحبه با آيت‌اللّه‌ شيرازى و شريعتمدارى، آيت‌اللّه‌ شيرازى فرمودند كه نظرات سياسى‌شان با شما يكى است اما آيت‌اللّه‌ شريعتمدارى بارها گفته‌اند كه قانون اساسى را مى‌خواهند و سلطنت شاه در قانون اساسى است. پس ايشان طرفدار رژيم سلطنتى هستند. علت اين تناقض چيست؟] ــ من جمهورى اسلامى را به آراى عمومى مى‌گذارم. ــ [چطور شد كه حكومت عراق شما را اخراج كرد؟] ــ عراق زير فشار ايران مى‌خواست از فعاليتهاى سياسى و الهى من جلوگيرى نمايد و من كه برايم مكان مطرح نبود، براى اينكه بتوانم به كشورم خدمت كنم، آنجا را مى‌بايست ترك مى‌گفتم. ــ [با وجود بعضى قوانين اسلام مثل بهره و... وضع بانكها ـ چه ملى و چه خارجى ـ چه مى‌شود؟ در جمهورى اسلامى بانك چطور مى‌تواند كار كند؟] ــ بهره حرام است. بايد نظام ديگرى درست بشود. ــ [من ديده‌ام كه وضع كشاورزى در پانزده سال اخير كاملاً مختل شده؛ آيا امكان دارد كه دومرتبه عمران بشود؟] ــ بايد كارشناسهاى ايران و مردم ايران راجع به اين موضوع بسيار كوشش كنند، كه اين خرابيها رفع شود؛ و البته مدت طولانى مى‌خواهد. بازسازى كشاورزى امرى ضرورى است كه به اين زوديها تحقق پيدا نمى‌كند. ــ [امكان دارد؟] ــ هر چيزى با كوشش امكان دارد. ــ [گرفتن قانون اساسى ـ هفتاد سال پيش ـ براى ملت ايران يك پيروزى شناخته شده، با وجود اينكه هيچ وقت عمل نشده است. آيا امكان دارد همان قانون اساسى اصلاح بشود يا يك قانون اساسى جديد بايد تدوين بشود؟] ــ قانون اساسى بايد مطالعه بشود. بعضى از چيزهايش كه مخالف با اسلام است بايد كنار گذاشته شود. البته اين بايد براى زندگى فعلى مناسب باشد. اصولاً قانون جديدى را بايد تدوين كنيم. ــ [قوانين ديگر هم كه در اين پنجاه سال اجرا شده ممكن است بعضيهايش خوب باشد و بعضيهايش هم نه؟] ــ اگر مخالف با اسلام نباشد تجديد نظر مى‌شود و بعد تأييد، و اگر هم مخالف اسلام باشد كنار گذاشته مى‌شود؛ و اين در صورتى است كه قانون اساسى جديدى ارائه ندهيم؛ ولى اكنون مشغول تهيۀ قانون اساسى جديدى هستيم.