مصاحبه‌كننده: خبرنگاران روزنامه‌هاى اطلاعات و كيهان سؤال: [نخستين اقدام شما در بازگشت به ايران كه روز جمعۀ آينده پيش‌بينى شده چه خواهد بود؟ و آيا اعضاى كميتۀ انقلابى حكومت اسلامى قبلاً اعلام خواهد شد يا نه؟] جواب: اولين اقدام من نصيحت به ملت عزيز ايران است. و ان شاءاللّه‌ اگر امكان باشد در بهشت زهرا راه خودمان را اعلام مى‌كنيم؛ و كارهايى را كه مقدمتاً بايد انجام داد اعلام خواهم كرد. ــ [شكل طبقاتى شورا آيا از طبقات كارگر، روشنفكر انقلابى ـ اسلامى خواهد بود و دهقانان در آن خواهند بود يا اكثر اعضاى اين شورا روحانيون مى‌باشند؟] ــ خير، اكثر از روحانيون نخواهند بود؛ بلكه روحانيون هم مثل ساير طبقات نماينده خواهند داشت. ــ [ممكن است خطوط اساسى حكومت اسلامى را در زمينۀ اقتصادى، اجتماعى، سياسى و فرهنگى ـ به طور خلاصه ـ بفرماييد؟] ــ اينها امورى نيست كه بتوانم الآن براى شما تشريح كنم. اسلام، هم آزادى خواهد داد و هم توجه به اقتصاد خواهد كرد و هم توجه به ساير احتياجات كشور كه بايد كارشناسان در اين موارد به موقع اقدام كنند. ــ [منظور اين است كه در حكومت اسلامى، ملى شدن صنايع قطعى خواهد بود يا نه؟] ــ اين مسئله هم بايد مورد مطالعه قرار گيرد. ــ [ممكن است بفرماييد اقليتهايى كه در ايران وجود دارند، در حكومت اسلامى چه وضعى خواهند داشت؟] ــ اقليتهاى مذهبى در اسلام احترام دارند، و آنها هم مثل ساير اقشار ملت با رفاه در آنجا زندگى خواهند كرد و هيچ گرفتارى براى آنها نخواهد بود. ــ [در مورد آزادى بيان و عقيده، شما چه حدودى را در نظر داريد؟ آيا فكر مى‌كنيد بايد محدوديتهايى قائل شد يا نه؟] ــ اگر مضر به حال ملت نباشد، بيان همه چيز آزاد است. چيزهايى آزاد نيست كه مضر به حال ملت ما باشد. ــ [آيا فكر مى‌كنيد كه گروههاى چپ و ماركسيست كه در ايران هستند، آزادانه فعاليت خواهند داشت؟] ــ اگر مضر به حال ملت باشد جلوگيرى مى‌شود؛ اگر نباشد و فقط اظهار عقيده باشد مانعى ندارد. ــ [يعنى منظورتان اين است كه احزاب آزاد خواهند بود يا نه؟] ــ همۀ مردم آزادند مگر حزبى كه مخالف با مصلحت مملكت باشد. ــ [نقش زنان در حكومت اسلامى چگونه خواهد بود؟ آيا مثلاً در امور كشور هم شركت خواهند داشت؟ براى مثال وكيل و وزير خواهند شد ـ البته اگر استعداد و لياقتى نشان دهند؟] ــ در مورد اينگونه مسائل، حكومت اسلامى تكاليف را معين مى‌كند. و الآن وقت اظهارنظر در اين زمينه‌ها نيست. زنان همچون مردان در ساختن جامعۀ اسلامى فردا شركت دارند. آنان از حق رأى دادن و رأى گرفتن برخوردارند. در مبارزات اخير ايران، زنان ايران نيز سهمى چون مردان دارند. ما همه‌گونه آزادى را به زن خواهيم داد. البته جلوى فساد را مى‌گيريم و در اين مورد ديگر بين زن و مرد فرقى نيست. ــ [يكى از خبرنگاران زن: چون مرا به عنوان يك زن پذيرفته‌ايد، اين نشان‌دهندۀ اين است كه نهضت ما يك نهضت مترقى است؛ اگر چه ديگران سعى كردند نشان دهند كه عقب مانده است. فكر مى‌كنيد به نظر شما آيا زنان ما بايد حتماً حجاب داشته باشند؟ مثلاً چيزى روى سر داشته باشند يا نه؟] ــ اينكه من شما را پذيرفته‌ام، من شما را نپذيرفته‌ام! شما آمده‌ايد اينجا و من نمى‌دانستم كه شما مى‌خواهيد بياييد اينجا! و اين هم دليل بر اين نيست كه اسلام مترقى است كه به مجرد اينكه شما آمديد اينجا، اسلام مترقى است. مترقى هم به اين معنى نيست كه بعضى زنها يا مردهاى ما خيال كرده‌اند. ترقى به كمالات انسانى و نفسانى است، و با اثر بودن افراد در ملت و مملكت است نه اينكه سينما بروند و دانس بروند. و اينها ترقياتى است كه براى شما درست كرده‌اند و شما را به عقب رانده‌اند؛ و بايد بعداً جبران كنيم. شما آزاديد در كارهاى صحيح. در دانشگاه برويد و هر كارى را كه صحيح است بكنيد؛ و همۀ ملت در اين زمينه‌ها آزادند. اما اگر بخواهند كارى خلاف عفت بكنند و يا مضر به حال ملت ـ خلاف مليت ـ بكنند، جلوگيرى مى‌شود؛ و اين، دليل بر مترقى بودن است. ــ [شكل مالكيت در حكومت اسلامى و بخصوص مالكيت اراضى چگونه خواهد بود؟] ــ اينها بعداً روشن خواهد شد. ــ [به نظر شما وضع روزنامه‌ها چگونه بايد باشد؟] ــ روزنامه‌هايى كه مضر به حال ملت نباشد و روزنامه‌هايى كه نوشته‌شان گمراه كننده نباشد، آزادند. ــ [دوَلى كه در جريان انقلاب كنونى ايران آشكارا از شاه حمايت كردند، در صورتى كه اظهار ندامت كنند، آيا مناسبات خود را با آنها ادامه مى‌دهيد؟] ــ بلى؛ مگر اسرائيل. اسرائيل مستثناست؛ همچنين افريقاى جنوبى و كشورهايى كه از تبعيض نژادى پشتيبانى مى‌كنند. ــ [شما در بياناتتان فرموديد كه اسرائيل دشمن اسلام است؛ آيا حكومت اسلامى ممكن است به اين كشور اعلان جنگ بدهد؟] ــ بسته به مقتضاى زمان است. ــ [آيا در جهان اسلام، كشورهايى كه بخواهند به پيروى از ايران، جمهورى اسلامى تشكيل دهند، الزاماً بايد مذهب شيعه را بپذيرند يا نه؟] ــ خير، الزام در مذهب نيست. ــ [بعضى از گروههاى كوچك طى نامه و تلفنى به ما مى‌گويند كه ما از زير «چكمۀ استبداد» به زير «نعلين استبداد» مى‌رويم.] ــ آنها عمال شاه هستند. آنهايى كه اين حرفها را مى‌زنند، سالهاست كه مى‌زنند. و اينها را هم شاه به آنها ديكته كرده است و آنها هم براى شما مى‌گويند براى اينكه مى‌خواهند شاه را برگردانند. به آنها بگوييد شاه ديگر بر نمى‌گردد. و شما اگر حكومت اسلامى را ببينيد، خواهيد ديد كه ديكتاتورى در اسلام اصلاً وجود ندارد. ــ [در بازگشت به ايران احياناً اگر مواجه با يك كودتاى نظامى شديد چه خواهيد كرد؟] ــ هيچ، مبارزه خواهيم كرد.